Jak przygotować dziecko do pierwszej klasy?

Dojrzałość szkolna to osiągnięcie takiego rozwoju sfer fizycznej, intelektualnej i emocjonalno- społecznej, która sprawia, że dziecko jest gotowe mierzyć się z obowiązkami szkolnymi jakie go czekają. Pierwsze kroki w szkole to ważny czas zarówno dla dzieci jak i dla rodziców. Jak zatem się do tego przygotować?

  1. Warto rozpocząć przygotowania do szkoły wcześniej niż zadzwoni pierwszy dzwonek. Zadbajcie Państwo by opowiedzieć czym jest szkoła, po co do niej chodzimy, czego możemy się nauczyć, kogo poznać. To bardzo cenne i ważne dla dziecka informacje, pozwalają nie tylko rozbudzić naturalną ciekawość dziecka, ale także osłabić lęk przed nieznanym. W żadnym wypadku nie należy straszyć szkołą, dobrze jest opowiedzieć o swoich dobrych przeżyciach i wspomnieniach związanych z latami szkolnymi. Zachęcajcie Państwo dziecko do zadawania pytań.
  2. Przyzwyczajanie dziecka do samodzielności, dbałości o swój wygląd zewnętrzny i nowych
  3. Wspólne zabawy, gry rozwijają pamięć wzrokową, spostrzegawczość, koncentrację uwagi, lepienie, rysowanie, malowanie wpływa na sprawność manualną i przygotowuje do nauki pisania.
  4. Dzieci w bardzo dużym stopniu uczą się przez modelowanie, warto pobudzać je do opowiadania o swoich przeżyciach, uczuciach, pomagać w nazywaniu emocji. Istotne jest pokazywanie przez rodzica, jak można radzić sobie z trudnymi emocjami, jak łagodzić lęki i stres.
  5. Warto z dzieckiem wspólnie wybrać wyprawkę (zeszyty, piórnik z ulubionym bohaterem), nowe wygodne ubranie i dodatki) Niech dziecko poczuje, że jego zdanie się liczy, jest istotne.

Gdy dziecko zacznie uczęszczać do szkoły:

  1. Przygotujcie stałe miejsce odrabiania lekcji (biurko, lampka, wygodne krzesło, miejsce na książki i przybory szkolne).
  2. Rozmawiajcie z dzieckiem o tym co poznało w szkole, czego się nauczyło. Pomocne jest zadawanie pytań: “Co dobrego dzisiaj Ci się przydarzyło?” “Co było dla Ciebie ważne?” “Jak się czułeś podczas pobytu w szkole?”. Ważne, aby nie koncentrować się tylko na ocenach dziecka, ale przede wszystkim wspierać i zauważać jego wysiłki, a nie tylko efekt końcowy.
  3. Chwalenie jest bardzo istotne i niezbędne do wzmocnienia dziecka. Postarajcie się Państwo konstruować pochwałę w taki sposób, by składała się z trzech części: opisu sytuacji (namalowałeś obrazek), opisu uczuć (bardzo mi się podoba niebo) i podsumowania (jestem z ciebie dumna i ty również powinieneś być z siebie dumny).
  4. Ustalcie wspólnie reguły odrabiania lekcji i planu dnia. Podczas odrabiana lekcji telewizor, telefon, komputer są wyłączone (chyba, że lekcja powiązana jest z Internetem), po pracy rzeczy wędrują na swoje miejsce, plecak pakowany jest z planem na następny dzień. Po lekcjach potrzebny jest odpoczynek, spotkanie z kolegami, ulubione zajęcia, wspólna rozmowa.
  5. Nauka uczenia się. W pierwszej klasie dzieci uczą się, jak się uczyć i dlatego potrzebują pomocy rodziców i nauczycieli. Przez kilka pierwszych tygodni szkoły razem z dzieckiem przeglądajcie Państwo książki i zeszyty. Początkowo, kiedy dziecko jeszcze nie potrafi czytać, możemy przeczytać mu polecenie i prosić by opowiedziało własnymi słowami co zrozumiało. Gdy wszystko jest dla niego jasne, pozostawiamy je aby samo pracowało. Potem sprawdzamy czy dobrze wykonało zadanie i chwalimy. Jeżeli coś jest źle wykonane, wyjaśniamy spokojnie, gdzie tkwi błąd i dziecko poprawia. Dziecku, które ma problemy z koncentracją uwagi lub jest nadruchliwe, dobrze jest dzielić pracę na krótkie etapy. Po każdym z nich trzeba zrobić krótki odpoczynek. Uczcie Państwo dziecko samodzielnie znajdywać błędy i poprawiać, Wy możecie tylko zasygnalizować, że jest błąd, a dziecko powinno go odnaleźć. Ważne jest przyzwyczajanie dziecka do zaznaczania prac domowych.
  6. Stały kontakt z wychowawcą i nauczycielami, aby wiedzieć jak pomóc dziecku. Nauczyciel ma szanse spojrzeć na dziecko inaczej niż rodzic i zauważyć wiele cennych informacji.
  7. Zdrowie dziecka i rytm okołodobowy. Odpowiednio zbilansowane posiłki (śniadanie, minimum słodyczy, woda, śniadanie do szkoły), odpoczynek, aktywność fizyczna, regenerujący, długi sen są niezbędne, aby dziecko uczyło się i odnosiło sukcesy szkolne.
  8. Pozwalajcie na ponoszenie przez dziecko konsekwencji swojego postępowania, na wyciąganie wniosków (brak pracy, zapomnienie zeszytu – nie przynosić, uczyć dziecko pokonywania trudności, problemów, przegrywania). Nie należy przejmować problemów dziecka na siebie i stale je chronić.
  9. Jeżeli wydarzy się dziecku coś przykrego, niedobrego, wysłuchajcie je Państwo, pomóżcie nazwać emocje, nie krytykujcie dziecka ani nauczyciela, nie umniejszajcie zmartwienia dziecka. Jeżeli coś Was niepokoi, skontaktujcie się z wychowawcą, aby wspólnie wyjaśnić sprawę i szukać rozwiązań. Czasami konieczna jest konsultacja ze specjalistą, warto to rozważyć i nie bać się jej.

Zapraszamy Państwa do współpracy ze szkołą, przede wszystkim do systematycznego kontaktu z wychowawcami, nauczycielami, a jeśli zajdzie taka potrzeba także z psychologiem i pedagogiem szkolnym, a także dyrekcją szkoły.

Anna Mroczek - pedagog